{ "title": "Hurma Ağacı", "image": "https://www.hurma.gen.tr/images/hurma-agaci(1).jpg", "date": "21.01.2024 22:31:12", "author": "ayşe ekercan", "article": [ { "article": "
Hurma ağacı, Hurma ağacının dünyada binlerce çeşidi vardır. Büyük bir yayılma alanına sahiptir. Sıcak çöl ülkelerinin bitkisidir. Hurma ağaçları kuru, yağışsız, çok sıcak ama yeraltında bol su olan yerlerden hoşlanır. Hurmanın anavatanı Basra körfezi dolayısındaki bölgede olduğu kabul edilir. Buradan Doğuya, Pakistan ile Hindistan'a kadar, batıda ise Amerika'ya kadar yayılmıştır. Ayrıca Kuzey Afrika ülkelerinde, Arabistan ve Sudan da çok yaygındır. Bilinen en eski meyve çeşitlerindendir. Arabistan'da bulunan en eski MÖ 4000 yılında orada yetiştirildiği anlaşılmıştır. Hurma ağacı ülkemizde yüzlerce yıl önce getirilmiştir ve en çok Lefke'de olmak üzere, özellikle Türk köylerinde çok rastlanan bir ağaçtır. Hurma ağacı palmiye cinsindendir. Çekirdekten yetişebilir. Ama daha sağlıklı olması için kendi bünyesinden çıkan filizlerden (Yavru) yetiştirilir. Gövdesinden alınır ve anne ağacın yakınında bir yere dikilir. Hurma ağacı sıcak iklimlerde yetişen bir ağaçtır.

Hurma ağacının yetişmesi için su ve güneş çok önemlidir. Bunlardan birisi eksik olursa meyve vermez. Kıbrıs'a tam olarak ne zaman getirildiği bilinmiyor. Ama Kıbrıs 'a yerleşen Türkler tarafından getirilmiş. Hurma ağacı özellikle çöl sakinleri için büyük ekonomik değere sahiptir. Hurma ağacı çok nazlı bir ağaçtır. İnsan gibi hassastır ve duygusaldır. Hurma ağacı Arap kültüründe maden ocağı olarak bilinir.

Bizim zeytin ağacımız gibi, hurma ağacından çeşitli yönde yararlanırlar. Hurma ağacın göbek kısmından çıkan taze sürgünler ve olgunlaşmamış yeşil meyveler yemek olarak yenir. Hurma meyveleri taze ve kurutulmuş olarak da yenir. Olgunlaşmış meyvesi öğütülerek ekmek, tatlı, pasta ve dondurmada kullanılır.

Hurma ağacı yapraklarından ip, kalın kumaş, hasır, şapka ve sepet yapılır. Dallarından baston, balıkçı salı yapılır. Gövdesinden ise mertek ve yakacak olarak kullanılır. Hindistan'da hurma çekirdekleri kavrularak öğütülür ve kahve gibi öğütülür. Doğum usulü ile yetişen hurma ağacı, çekirdekten yetiştirilene göre daha sağlıklı oluyor, kısa sürede meyve veriyor. Hurma şayet anneden uzak bir yere dikilecek ise yavru fidan büyümez anne ağaçta meyve vermez. Hurma ağacının meyve verebilmesi için döllenme yapılması gerekiyor. Erkek hurma ağacından alınan erkeklik polenlerini, dişi ağaca silkelenerek döllenme sağlanır. 5-6 dişi hurma ağacının ortasında bir erkek hurma ağacı bulunur. Erkek hurma ağacı dişilere nazaran biraz daha irice olur. Dişi ağaçlar ise narin ve zariftir. Hurma ağacının gövdesi geniş ve dik bir yapıya sahiptir. Bundan dolayı yukarıya doğru dik olarak çıkar. Boyu 10 metreyi bulur. Nadiren olağan üstü uzar ve 35 metreyi bulur. Gövdesi silindirimsi bir yapıya sahiptir. Hurma ağacının çapı normalde 40-50 cm civarındadır. Hurma ağacının ortalama çapı bazen 90 cm'de olabilir.

Hurma ağacının meyvesinin gelişimi sadece tepesindeki \" gummar\" denilen yerden oluyor. Gummar hurma ağacının en tepesinde sarımtırak, ince lifle arasında dış tesislerden korunmak için gizlenmiştir. Ukdeyi hayatiye diyebileceğimiz bir parçadır. Gummara zarar gelirse hurma ağacı ölür. Bundan dolayı yüce yaratıcı onu yumuşak liflerle donatmış ve hurma ağacının en üstüne yerleştirmiştir. Hurma ağacının yaşı uzunluğundan tespit edilir. Hurma ağacının her sene yukarıdan yeni yapraklar çıkar ve aşağıdan eski yapraklar kesilir. Böylece yukarıya doğru uzamaya devam eder. Hurma ağacının yaprakları kesilince gövdede izi ve yeri belli olur. Buradan hurma ağacının yaşı belli oluyor.

Hurma ağacının yaprakları kılcal liflerden oluşur. Uzunca bir yapıya sahiptir ve diğer ağaçların yapraklarından farklıdır. Hurma ağacının yaprakları lifli bir yapıda olduğu için çok sağlam ve dayanıklıdır. Uzunluğu 2,70'den 6 metreye kadar uzayabilir ama ortalama 4 metredir. Yapraklar sadece gummarın etrafından çıkar ve bir defada 3-5 tane çıkar. Yaprakların ömrü 3-7 sene canlı kalabilir. Bu süreden sonra yavaş yavaş sararmaya başlar.
" } ] }