Datça Hurması, 1982 senesinde İstanbul Üniversitesi'nden Prof. Dr. Melih Boydak tarafından Türkiye'de varlığı tespit edilen Datça hurması, Datça, Finike ve Girit yetişmektedir, Dördüncü buzul çağından kalan endemik bir tür bitkidir. Buzul çağında, güneydeki sıcak iklime inen Datça hurması ve sığla gibi bitkiler derin dere ve kıyı vadileri gibi korunaklı kısımlarda günümüze kadar ulaşabilen türler arasındadır.
Datça Hurması: Datça hurmasının Türkiye'deki en geniş yayılımı Datça Yarımadası'nda, nem ve su seviyesi yüksek olan Hurmalıbük ve Eksere vadilerinde yetişmektedir. Girit adasının Vai koyunda bolca görülmektedir ve Vai hurmalığı Avrupa'nın en büyük palmiye ormanı kabul edilmektedir.
Özellikleri: Anavatanı Avrupa olan iki palmiye çeşidinden biridir. Datça'da köylüler her ekim ve kasımda bu ağaçların meyvelerini yemek üzere toplarlar, açık turuncu renge sahip olan bu meyve olmamış hurmaya benzeyip çok buruk bir lezzete sahiptirler. Ağacın görüntüsü normal hurmaya göre daha mavim ile gri arası bir renktedir ve daha kısa yapraklı ve daha yabani görüntüye sahiptir.
Datça yarımadasındaki doğal yayılış alanları, yerleşme yerlerinden uzak, oldukça dik ve sarp vadilerin yer aldığı, hemen hiç uğranmayan ya da çok nadir olarak uğranan yörelerdir. Datça hurması fevkalâde güzel ve dekoratif görüntüsüyle, park ve bahçelerin seçkin yerli bir türü olmaya adaydır. Tohumla ve vejetatif yolla doğal olarak yetiştirilebilmektedir.
Yetişme alanları: Datça Hurması Datça'nın meşhur Soğuksu dönemeçlerinin olduğu bölgenin Kuzey ve Güney yönlerindeki vadilerde toplu olarak yetiştiği görülür. Kuzeyde Eksera Deresi, güneyde Hurmalıbük, Karasüleyman Deresi, Karaali Deresi fazlaca görüldüğü yerlerdir. Datça Hurması, bu derin vadilerin tabanında akan derelerin üzerinde yayılım göstermektedir. Dereler yağmur sularıyla beslenmekte ve yağmur mevsimi boyunca derin dar vadilerden akmaktadırlar. Bu dereler zaman zaman geçit vermedikleri olmaktadır. Datça hurmaları bu vadilerde ince, zarif şekilleri ile güneşi görmek ister gibi uzamışlardı. Bilimsel araştırmalardan birkaç bölgede daha bu türün göründüğünden ve buradaki kadar boylarının uzamadığından bahsedilmektedir. Datça hurmalarına dere tabanının dışında yamaçlarda ve tepelerde de rastlanmaktadır, bu alanlarda sıralanışları da vadiye akan küçük dereler boyunca oluşmuştur. Büyük ihtimalle kuşların götürdüğü tohumlarla diğer kısımlarda da tek tük görülmektedir. Datça Hurması'nın vatanı denen bu bölgelerin dışında görülen Datça Hurması ağaçları fazla sayıda olmayıp, insanlar tarafından tohum yoluyla üretilenlerdir.
Datça Hurmalarının yetiştiği yerlere bakıldığında kuvvetli rüzgârlardan etkilenmeyen, derin vadilerde yer aldıkları görülmektedir. Bu vadiler denize doğru dik inen sarp vadiler, vadinin denizle buluştuğu yerde güzel bir koy oluyor. Yaşadıkları kısımların yamaçları frigana denen bodur bitkilerle kaplı olup, bazı bölümlerde yayılmacı kızıl çam ağaçları Datça Hurması ağaçlarını tehdit eder duruma gelmiştir. Datça hurmaları bu kısımlarda çam ağaçlarının arasında kaybolmuş durumdadır.
